|
|
|
|
|
.:STARY MOST JUŻ NOWY:.
|
|
STARY MOST JUŻ NOWY
W dniu 30 stycznia bieżącego roku odbyło się w Szaflarach na osiedlu Nowe, uroczyste poświęcenie nowo odbudowanego mostu na rzece Biały Dunajec. Gościem honorowym był Jego Eminencja Ksiądz Kardynał Stanisław Dziwisz. To z Jego ręki dokonało się poświęcenie obiektu, wznoszonego przez ostatni rok.
Uroczystość ta zwieńczyła dzieło, które jest największym i najkosztowniejszym zadaniem inwestycyjnym od roku 1991, czyli od czasu reaktywowania gminy w Szaflarach. Żadna z dotąd prowadzonych inwestycji nie pochłonęła tak dużych środków finansowych, w tak krótkim czasie. A że roboty mostowe są drogie, to właśnie na tym przykładzie można było tego doświadczyć. Koszt samych robót inżynieryjno-budowlanych zamknął się kwotą 7.485.721,29 złotych. Szacuje się, że wydatek ten mógł być mniejszy, gdyby zastosowano konstrukcję uproszczoną mostu, np. typu zespolonego. Opinia konserwatorska nakazała jednak zaprojektowanie przebudowy mostu, z zachowaniem dotychczasowych, historycznych kształtów, ze względu na ich niepowtarzalność i bardzo ciekawą architektonicznie konstrukcję, wartą do zachowania przyszłym pokoleniom. Do tej pory nie doszukano się materiałów źródłowych, które mogłyby jednoznacznie określić wiek mostu. Z wielkim jednak prawdopodobieństwem można stwierdzić, że obiekt powstał przed I wojną światową, w ciągu tzw. „cesarki”, czyli szlaku drogowego prowadzącego pod Tatry. Styl i architektura mostu wydają się odpowiadać myśli technicznej i inżynieryjnej, wg której wznoszono obiekty w okresie panowania Cesarstwa Austro-Węgier. Sądzić należy, że szlak komunikacyjny wraz z tym łukowym mostem, miały znaczenie strategiczne. Potwierdza to również fakt, że podczas działań wojennych II wojny światowej, jedno z przęseł tego mostu zostało wysadzone przez wycofującego się okupanta niemieckiego. Po wojnie przęsło odbudowano na wzór pierwotnego. Jednak widać już było nieznaczne różnice między tymi przęsłami, które przetrwały.
Doświadczany uderzeniami licznych fal powodziowych i kier lodowych, oraz podmyciami podpór, most służył długo, lepiej nawet znosząc przeciwności niż most dolny, który jak pamiętamy po jednej z powodzi został załamany. Dopiero w roku 2008 wnikliwy przegląd techniczny, wykazał niebezpiecznie duży stopień zużycia konstrukcji, a w szczególności podmycie jednego z filarów znajdującego się w nurcie rzeki. Po tej opinii Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w Nowym Targu, nakazał w trybie natychmiastowym wyłączyć most z użytku, dopuszczając jedynie ruch pieszy po moście.
Na szczęście prace projektowe nad przebudową mostu już trwały.
W zamierzeniu było uzyskanie mostu o nośności 30 ton, dostosowanego do parametrów drogi gminnej klasy „Z” (zbiorczej). Zaprojektowano jezdnię mostu o szerokości 2x3,00m, jednostronny chodnik o szerokości 1,75m,oraz balustradę z barierami energochłonnymi.
Przewidziano do odtworzenia sylwetkę mostu, z zachowaniem trzech łukowych przęseł o rozpiętości 17,65m, 23,66m i 17,71m, dwóch filarów w korycie rzeki i długości całkowitej 77,35m.
Niezwłocznie przystąpiono do procedury przetargowej, w wyniku której wyłoniona została firma mostowa z Tarnobrzega. Wójt Stanisław Ślimak wraz ze swoim zastępcą rozpoczęli batalię o środki finansowe. Szybko okazało się, że o dofinansowanie może być trudno. Fundusze „unijne” nie przewidują bowiem dofinansowania obiektów mostowych znajdujących się w ciągu dróg gminnych. Podjęto próbę zdobycia finansów z tzw. Europejskiej Współpracy Transgranicznej, partnersko z samorządem słowackim - Dravce. Wniosek obejmował wspólnotową realizację projektu, tj. adaptację zabytkowego browaru na dom kultury w Dravcach oraz przebudowę historycznego mostu w Szaflarach. W tym funduszu Gmina Szaflary liczyła na ok. 6 mln złotych. Niestety, choć formalnie poprawny i merytoryczny, eksperci polsko-slowaccy wniosek odrzucili tłumacząc, że projekt będzie miał zbyt mały skutek transgraniczny.
Mając na względzie powyższe, Rada Gminy, na czele z Przewodniczącym Stanisławem Szlękiem uznała, że na most trzeba zaciągnąć kredyt preferencyjny i jak najszybciej rozpocząć budowę. Tak też się stało. Po skutecznym przetargu, umowa z wykonawcą została podpisana u schyłku roku 2008. W grudniu wykonano prace przygotowawcze polegające na przełożeniu kabli podwieszonych do mostu. Roboty rozbiórkowe mostu rozpoczęto już po okresie świąteczno-noworocznym.
Podczas rozbiórki okazało się, że konstrukcja mostu rzeczywiście była słaba, stwierdzono znikomą ilość zbrojenia i zwietrzały beton. Zaplanowane początkowo do wyremontowania podpory, przy rozbiórce łuków rozpadły się. Dlatego most musiał ulec kompleksowej odbudowie.
Nieprzerwane zabiegi Wójta Stanisława Ślimaka sprawiły, że tą inwestycją, żywo zainteresował się Wicewojewoda Małopolski – Pan dr Stanisław Sorys. Z tego też powodu dwukrotnie wizytował obiekt i uznał, że tak ważna społecznie inwestycja zasługuje na pomoc finansową. Jego pozytywne opinie i wsparcie pisemnych wystąpień Gminy do Biura ds. Usuwania Skutków Klęsk Żywiołowych w MSWiA i Ministra Siemoniaka – Podsekretarza Stanu w MSWiA, poskutkowały dotacją w wysokości 3mln złotych, przy warunku ukończenia robót do końca roku 2009. Ten zastrzyk finansowy uczynił realnym wykonanie robót w nałożonym terminie. Wykonawca i tak sygnalizował wykonanie wszystkich prac do grudnia 2009 roku, choć umowny termin zakończenia robót określony był na jesień 2010 roku.
Dzięki sprzyjającym warunkom pogodowym i olbrzymiemu doświadczeniu ekipy roboczej, to co narysowane w projekcie, stanęło w terenie już w grudniu 2009 roku, choć były momenty, kiedy szalunki i rusztowania mogły spłynąć w dół z nurtem rzeki.
W połowie grudnia odbył się komisyjny odbiór techniczny robót, zaś pozwolenie na użytkowanie zostało wydane przez Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego tuż po nowym roku.
Zestawiając koszty związane z odbudową mostu, należy zaznaczyć, że wynagrodzenie za prace budowlane przez cały okres ich trwania nie uległo zwiększeniu. Gmina natomiast poniosła dodatkowe koszty okołoinwestycyjne wykonując płatności za:
1.Dokumentację techniczną – 64. 949,75 zł.
2.Nadzór inwestorski – 119.549,19 zł.
3.Budowę i rozbiórkę tymczasowej kładki dla pieszych – 13.768,19 zł.
4.Budowę i rozbiórkę przejazdu z płyt betonowych w korycie rzeki – 1.766,56 zł.
5.Poszerzenie najazdów na most – 17.322,46 zł.
6.Dowóz uczniów z Osiedla Nowe do szkoły – 28.640,00 zł.
7.Operat wodno-prawny na regulację koryta rzeki w obrębie mostu – 8.014,00 zł.
8.Inne – ok. 3 tys. zł.
Zatem prócz dotacji w kwocie 3 mln złotych, wydatki z budżetu Gminy Szaflary związane z odbudową mostu na Osiedlu Nowe wyniosły prawie 5 mln złotych.
Zamknięcie i podsumowanie inwestycji nastąpiło właśnie w dniu uroczystego poświęcenia obiektu. Prócz Księdza Kardynała w uroczystości tej wzięli udział liczni goście oraz mieszkańcy wsi Szaflary. Zaproszenia zostały przekazane: Wicewojewodzie Małopolskiemu, Dyrektorom z Urzędu Wojewódzkiego, Marszałkowskiego i Biura MSWiA, Radnym Gminy Szaflary, Sołtysom, Radnym Sołeckim wsi Szaflary, Dyrektorom szkół i przedszkoli, Proboszczom z Gminy Szaflary, Księżom z Szaflar, Proboszczowi z Białego Dunajca, Księdzu Dziekanowi z Poronina, Siostrom Przełożonym z Szaflar, Starostom Powiatów Nowotarskiego i Tatrzańskiego, Przewodniczącemu Rady Powiatu Nowotarskiego, Radnym Powiatowym z Gminy Szaflary, Skarbnikowi Powiatu Nowotarskiego, Posłom i Senatorowi RP, Dyrektorom Zarządu Wodnego, Konserwatorowi Zabytków, Projektantowi, Inspektorowi nadzoru, przedstawicielom Wykonawcy, Powiatowemu Inspektorowi Nadzoru Budowlanego, Naczelnikowi Wydziału Administracji Budowlano-Architektonicznej, Kierownikowi Rejonu Dróg Krajowych, Komendantowi Powiatowemu Policji, Powiatowemu Inspektorowi Sanitarnemu, Prezesowi Zarządu Głównego Związku Podhalan, Burmistrzowi Miasta Nowy Targ, Wójtowi Gminy Biały Dunajec, Prezesowi Zarządu Gminnego OSP, Komendantowi Gminnemu OSP, przedstawicielom lokalnych organizacji, zasłużonym dla wsi mieszkańcom, działaczom i przedsiębiorcom, urzędnikom Urzędu Gminy Szaflary oraz mediom.
Nie zabrakło również Pocztów Sztandarowych. Jak zwykle niezawodnie stawiły się Poczty z Szaflar: Ochotniczej Straży Pożarnej, Związku Podhalan, Polskiego Stronnictwa Ludowego, Ludowego Klubu Sportowego, Zespołu Szkoły Podstawowej i Gimnazjum, oraz Ochotniczej Straży Pożarnej z Boru i Pitoniówki.
Choć pogoda nie zachęcała, w uroczystości wzięło udział wiele zaproszonych osób. Uroczystość na moście poprowadził Dyrektor szkoły Pan Jarosław Szlęk. Jego Eminencję powitał Wójt Stanisław Ślimak oraz w imieniu wsi wiązanką kwiatów Sołtys wsi – Władysław Migiel w asyście Kasi Fiedler. Ksiądz Kardynał pozdrowił przybyłych, a z wieloma witał się osobiście. Pobłogosławił wszystkich obecnych, oraz wszystkich tych, których staraniem powstał ten piękny obiekt. Następnie Ksiądz Kardynał poświęcił most przemierzając całą jego długość wraz z Wójtem i miejscowym kościelnym niosącym kociołek z wodą święconą. Następnie odśpiewano hymn Polski przy akompaniamencie muzyki góralskiej. Na środku mostu została rozciągnięta biało-czerwona wstęga, którą jednocześnie przecięli:
Jego Eminencja Ksiądz Kardynał,
Wicewojewoda Małopolski – dr Stanisław Sorys,
Poseł Edward Siarka,
Senator Tadeusz Skorupa,
Przewodniczący Rady Powiatu Nowotarskiego – dr Jan Krzak,
Starosta Powiatu Tatrzańskiego – Andrzej Gąsienica Makowski,
Członek Zarządu Powiatu Nowotarskiego – Andrzej Kalata,
Sekretarz Starostwa Powiatowego – Marek Wierzba,
Ksiądz Dziekan Franciszek Juchas,
Ksiądz Proboszcz Andrzej Kamiński,
Ksiądz Kanonik Wojciech Wcisło,
Ksiądz Kanonik Zdzisław Dobrzański,
Projektant – Andrzej Cudziło,
Dyrektor ds. technicznych firmy Intop – Grzegorz Bukała,
Prezes Zarządu Głównego Związku Podhalan – Maciej Motor Grelok,
Burmistrz Miasta Nowy Targ – Marek Fryźlewicz,
Wójt Gminy Biały Dunajec – Jacek Andrzej Nowak,
Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego – Gabriela Guzik,
Naczelnik Wydziału Administracji Architektoniczno-Budowlanej – Jan Wierzbiński,
Dyrektor Zarządu Zlewni Górnego Dunajca – Tadeusz Kois,
Sołtys Szaflar – Władysław Migiel.
Na zakończenie delegacja w składzie: Wójt Gminy, Przewodniczący Rady Gminy oraz Dyrektor ds. Technicznych firmy Intop – Wykonawcy robót, podziękowała Księdzu Kardynałowi za przyjazd do Szaflar, oraz poświęcenie obiektu i trudu wielu osób zaangażowanych w odbudowę mostu.
Przybyli goście gratulowali wykonanego dzieła, chwaląc jego walory architektoniczne. Ksiądz dr Józef Bendyk - Szaflarzanin przysłał list gratulacyjny. Przewodniczący Rady Powiatu Nowotarskiego – Pan dr Jan Krzak przekazał na ręce Wójta Gminy adres okolicznościowy od Starosty Krzysztofa Fabera, wypowiadając słowa, że most łączy brzegi, ale łączy również ludzi.
Ze względu na ograniczony czas Księdza Kardynała, jak również zimowe warunki pogodowe, nie planowano długich wystąpień w plenerze. Nieco bardziej rozbudowany program miał już miejsce w budynku remizy OSP, do której uczestnicy uroczystości udali się na okolicznościowe spotkanie. Tam to właśnie w obecności licznych zebranych, Ksiądz Kardynał dokonał „przesłuchania” Wójta Gminy, wypytując, jak to po kolei z tym mostem było. Głos zabrał również Wicewojewoda Sorys. Wspomniał dzień, kiedy przybył do Gminy Szaflary i przekazał Wójtowi dobrą wiadomość o przyznaniu 3 mln złotych na odbudowę mostu w Szaflarach. A ponieważ dzień poświęcenia mostu zbiegł się z rocznicą aresztowania bohaterskiego Szaflarzanina - Augustyna Suskiego – Naczelnika Konfederacji Tatrzańskiej, Wicewojewoda wraz z Wójtem, przed uroczystym poświęceniem mostu, złożyli okolicznościowe wiązanki pod jego pomnikiem w rynku.
Przybyłym do remizy gościom zostały wręczone upominki okolicznościowe oraz materiały promocyjne Gminy Szaflary. Można było również porównać wygląd mostu przed i po odbudowie na wielkoformatowych fotografiach, jakie zawisły w hallu remizy. Na koniec przedstawiciele wsi Szaflary podziękowali samemu Wójtowi za nowy most i pozyskanie funduszy zewnętrznych na ten cel.
Z podziękowaniami dodarto również do Delegatury Urzędu Wojewódzkiego w Tarnowie, gdzie w dniu 5 lutego miało miejsce wręczenie promes powodziowych na likwidację skutków ostatnich powodzi. Tym razem Gmina Szaflary uzyskała kwotę 500 tys. złotych, stąd korzystając z nadarzającej się okazji, delegacja Gminy Szaflary pod przewodnictwem Wicewójta Pawła Cetery, przy udziale Dyrektora Szkoły – Jarosława Szlęka, Sołtysa wsi – Władysława Migla oraz dzieci w strojach regionalnych: Jadzi Łaś i Andrzeja Szaflarskiego, udała się tam, aby przekazać wyrazy wdzięczności za pomoc finansową uzyskaną w roku 2009, nie tylko na most, ale również na stabilizację osuwiska i remont dróg w Szaflarach. W sumie wysokość dotacji sięgnęła kwoty 4 mln złotych. Adresy okolicznościowe wraz z drobnymi upominkami, m.in. książkami „Ocalić od zapomnienia” przekazano: Ministrowi Spraw Wewnętrznych i Administracji – Panu Jerzemu Millerowi, Podsekretarzowi Stanu w MSWiA odpowiedzialnemu za usuwanie skutków klęsk żywiołowych – Panu Tomaszowi Siemoniakowi, Dyrektorowi Biura ds. Usuwania Skutków Klęsk Żywiołowych w MSWiA - Panu Jackowi Świrczowi oraz Wojewodzie Małopolskiemu – Panu Stanisławowi Kracikowi. Upominki wręczono również zawsze życzliwym Gminie Szaflary pracownikom Pana Wojewody, tj. Dyrektorowi Wydziału Rolnictwa – Panu Stanisławowi Siemkowi i Kierownikowi w Wydziale Rolnictwa – Pani Bożenie Stanuch-Kagize.
Odbudowa mostu to jeden z etapów remontu kapitalnego Ulicy Augustyna Suskiego i drogi przez Osiedle Nowe. Dwa z nich, tj. odcinek od „Zakopianki” po most dolny, oraz most na Osiedlu Nowe już zostały wykonane. Kolejny etap, czyli odcinek od mostu dolnego do ulicy szkolnej wraz z modernizacją rynku zrealizowany zostanie w roku bieżącym. Rozpoczęcie robót niebawem. Odcinek od Ulicy Szkolnej po most na osiedlu Nowe wraz z parkingami przy cmentarzu, dwa razy nie zyskał zrozumienia przy rozdzielaniu środków finansowych z tzw. „Schetynówki”. W tym roku Gmina podejmie kolejną próbę uzyskania wsparcia finansowego na ten bardzo ważny fragment ulicy.
Korzystając z okazji prosi się mieszkańców wsi Szaflary, a w szczególności właścicieli nieruchomości na fragmencie od mostu dolnego do ulicy szkolnej i w rynku, o wyrozumiałość i wytrwałość w czasie przebudowy drogi z kanalizacją opadową i rynku, wraz z sieciami energetycznymi i teletechnicznymi w jego obrębie. Wykonawca zapewnia, że poprowadzi prace w taki sposób, aby utrudnienia w ruchu ograniczyć do minimum.
Jednocześnie składa się wyrazy podziękowania mieszkańcom wsi, a zwłaszcza mieszkańcom Osiedla Nowe za cierpliwość i wyrozumiałość wykazaną podczas robót mostowych. Szczególne podziękowania należą się Państwu Annie i Józefowi Kalatom, właścicielom firmy „Paweł” z Osiedla Nowe, za wszelkiego rodzaju bezinteresowne wsparcie i prace towarzyszące, związane z inwestycją mostową.
Paweł Cetera – ZWG
|
 |
 |
 |
| TAK JEST TERAZ (FOT. P. CETERA) |
A TAK BYŁO NIECO PONAD
ROK TEMU (FOT. P. CETERA) |
POWITANIE KSIĘDZA KARDYNAŁA
(FOT. G. STOLARCZYK) |
 |
 |
 |
| MOMENT POŚWIĘCENIA MOSTU
(FOT. G. STOLARCZYK) |
OSTATNIE POPRAWKI
DOKONUJE WICEWÓJT
(FOT. S. PECIAK) |
MOMENT PRZECIĘCIA WSTĘGI
(FOT. S. PECIAK) |
| |
 |
|
|
MOMENT ZŁOŻENIA WIĄZANEK
POD POMNIKIEM AUGUSTYNA SUSKIEGO
(FOT. S. PECIAK) |
|
|
|
